Tüm diller içerisinde yazılmış en iyi Tora açıklamaları arasında kabul edilen büyük eser MeAm Lo’ez şimdi Türkçe!
Rabbi Yaaakov Culi tarafından yazılan MeAm Lo’ez, Yahudi kaynak kitaplarının en büyüklerinden biridir. MeAm Lo’ez’in Balkan ve Türkiye’deki Yahudiler arasındaki başarısı benzersizdir. MeAm Lo’ez, her yönü ile akademik bir çalışma olarak kabul edilse de, hedef okuyucu Talmud bilginleri değil, sıradan insanlardır. Basit ve doğal bir tarzla, günlük konuşma dili ile yazılmış olması, bu çalışmaya karşılıklı konuşuyormuş gibi bir tarz kazandırır. Sanki Yazar karşımızda oturmuş, bize ayetleri tek tek ayrıntılı anlatıyor gibidir.
Sözün adımlarım için kandil, Yolum için ışıktır. (Tehillim 119:105)
Yeruşalim’de 1689’da doğan Rabbi Yaakov Culi, tanınmış bir aileden geliyordu. Yirmibeş yaşında genç bir adam olarak, Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’a 1714’te vardı. Yahudi halkının neredeyse tamamen dinlerini ve geleneklerini kaybetmek üzere olduğunu gören Culi, İbranice bilmeyen bu topluluğun sıradan insanlarının anlayabileceği bir Tora açıklaması yazdı. MeAm Lo’ez yayımlandığında, tüm bu bölgenin manevi iklimini değiştirdi. Dinlerini yerine getirmeyi neredeyse tümüyle bırakmış onbinlerce Sefarad ailenin yeniden tamamen dinlerine tamamen bağlı olmasını sağladı.
Çevirmenler
Rabbi Aryeh Kaplan zt"l (1934-1983)
Rabbi Aryeh Kaplan zt”l (1934-1983) fizik dalındaki uzmanlığı ve kabala konusunda otorite oluşu ile tanınmıştır. Son derece üretken olduğu kısa yaşamında, kendisine ait bir Tora çevirisi, birçok Yahudi klasiğini ve el yazmasını ilk kez İngilizce’ye çevirme ve kendisi tarafından yazılmış, Yahudi felsefesini açıklayan çok sayıda kitap bulunmaktadır. MeAm Lo’ez’i 1977 yılında ilk kez İngilizce’ye çevirmiştir.
MeAm Lo’ez, İbranice’ye ilk kez Rabbi Şmuel Yeruşalmi zt”l, tarafından 1967 yılında çevirilmiştir.
*
Beni, diri suların kaynağını bıraktılar, Kendilerine sarnıçlar, Su tutmayan çatlak sarnıçlar kazdılar.
Yeremya 2:13
Türkçe’ye Çeviri: Gökhan Duran